راه رهایی از فقر:
فقر چیست؟ انواع آن کدام است؟چه عواملی سبب می شود که به فقر مبتلا شویم؟ از دیدگاه بین المللی و دیدگاه اسلام و دین ،فقیر به چه کسی اطلاق می گردد؟آیا راهی برای این که به این مشکل مبتلا نشویم ،وجود دارد یا برای پیشگیری از آن چه کنیم؟آیا همه در معرض این مشکل هستند یانه؟ در این نوشته قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم.
فقر از دیدگاه بین المللی یعنی نداشتن پول کافی که پاسخگوی نیازهای اساسی مانند غذا، آب، لباس و سرپناه و… باشدرا فرد ندارد .زمانی که فردی در جامعه به فقر مبتلا می گردد، توانایی این که به تحصیل بپردازد و آموزش کافی ببیندرا ندارد. موقع بیماری توانایی رفتن به بیمارستان و خرید دارو را ندارد.معنا و مفهوم فقر و دیدگاه ها در مورد فقر در کشورهای مختلف متفاوت می باشد.
در یک طبقه بندی ، فقر به چهار نوع تقسیم می کنند:فقر مطلق،فقر نسبی، فقر موقتی و فقر روستایی.
فقر مطلق:فقر مطلق که بدترین نوع فقر می باشد که فرد در وضعیت اسفناکی به سر می بردکه با کمبود مواد اولیه، آب پاک، بهداشت،آموزش، سرپناه روبرو است.
فقر نسبی:این فقر بر اساس استاندارهای زندگی با استاندارهای اقتصادی مربوط به جمعیت در حال زندگی در محیط مقایسه می گردد.مثلا خانواده ای که توانایی رفتن به مسافرت را ندارد یا این که نمی تواند فرزند خود را به دانشگاه بفرستد. دراین نوع فقر، درآمد فرد کمتر از میانگین درامد ثابت است.
فقر موقتی: در این نوع، فرد به خاطر وقوع یک واقعه مثل از دست دادن شغل یا فاجعه ای روی می دهد.
فقر روستایی: منطقه ای که شغل کمتر، دسترسی کمتر ، خدمات و پشتیبانی کمتر از معلوم و فرصت های آموزش عالی کمتری نسبت به مناطق دیگر دارد.
در فرهنگ ما فقر پیامدی ناخوشایند و خانمان سوز است و اسلام نظر کسانی که فقر را محصول مشیت و قضا و قدر الهی می دانند خط بطلان می کشد.از دیدگاه امام علی علیه السلام فقر به دو دسته مذموم و غیر مذموم تقسیم می شود؛ فقر مذموم فقری ناپسند است که برای رفع آن باید مبارزه کرد مثل فقر اقتصادی، فقر روحی و معنوی؛ فقر غیر مذموم به معنای سادگی و مبارزه با تجمل پرستی می باشد .
حال درمان چیست؟در روایات آمده است که برای کسب روزی حلال قدم بردارید وعبادت هفتاد جزء دارد و بهترین آن کسب و روزی حلال است. اسلام ودین چهار راه حل برای این موضوع مطرح می شود:
کار کردن : این که فرد هر کاری که توانایی و قدرت انجام آن را دارد ، را انجام دهد و انجام بعضی ازکارها را کسر شان خود نداند و خود را از ننگ این که دست خود را پیش غیر دراز کند نجات دهد.
صدقه: با صدقه دادن هم هفتاد بلا را از خود دور کنیم و هم از آن طرف مشکل خانواده های نیازمند و بی بضاعت را برطرف سازیم.
قناعت: گاهی اوقات برای این که نیازمند به کسی نباشیم و دخل و خرج زندگی به هم برسد باید قناعت را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم. پیامبر صلی اله علیه و آله وسلم می فرمایند:” قناعت ثروتی تمام نشدنی است”(کنز العمال، ح۷۰۸۰)
صله رحم:با رفت و آمد ها هم از احوال همدیگر با خبر می شویم و هم به دنبال آن رزق و روزی رابرای ما به ارمغان می آورند.پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند:” هیچ خانواده ای صله رحم نمی کند جز اینکه خداوند روزی را بر آن ها جاری می سازد و آن ها را در تحت حمایت خود قرار می هند.(کنز العمال،ج ۶، ص ۴۷۲، ح ۱۶۶۰۷)شیخ رجبعلی خیاط از فردی که برای رفع مشکلش به او مراجعه کرده بود ،فرمودند که به سراغ خواهر و بچه های خواهرش برود و سراغی از آ ن ها بگیرد.آن شخص این کار را کرد و مشکل او حل شد.
این ها مواردی بود که خود شخص باید انجام دهد. دولت نیز در قبال مردم وظایفی دارد.در کتاب نهج البلاغه امام علی علیه السلام عامل فقر را نحوه توزیع درآمد در جامعه باز می گرداند.برای پیشگیری از آن ،زمامداران را مسوول می داند که از طریق کمک به مستمندان رسیدگی به مناطق دور افتاده، تخفیف مالیاتی ،دسترسی فقرا به زمامداران برای بازگو کردن مشکلاتشان اقدام کنند.
۵/۵
