کفاره در لغت به معنای چیزی است که با آن گناه و جز آن پنهان و سبک میشود. در اصطلاح شرعی، کفاره به عملی گفته میشود که موجب پنهان شدن و پوشاندن گناه میشود.
کفاره جریمهای است که برای انجام برخی کارهای حرام یا ترک بعضی واجبات تعیین میشود. از مهمترین انواع کفاره میتوان به آزادکردن بنده، اطعام یا پوشاندن فقیر، روزه گرفتن و قربانی اشاره کرد. برخی از اعمالی که نیاز به کفاره دارند عبارتاند از: قتل انسان، باطلکردن عمدی روزه ماه رمضان، شکستن عهد و نذر و قسم و انجام برخی محرمات اِحرام.
نوع کفاره و نحوه انجام آن بسته به عملی که انجام شده است، متفاوت است. برای برخی اعمال یک کفاره مشخص تعیین شده است؛ برای برخی دیگر چند کفاره تعیین شده که مکلف میتواند یکی از آنها را انجام دهد؛ برای اعمالی هم چند کفاره به ترتیب تعیین شده که باید طبق اولویت انجام شوند. برخی اعمال نیز کفاره جمع دارند؛ یعنی چند کفاره برایشان مشخص شده است که همه را باید انجام داد.
انواع کفارهها براساس کتابهای فقهی:
– آزاد کردن بنده
– اطعام شصت فقیر
– اطعام ده مسکین
– دو ماه روزه
– سه روز روزه
– قربانی گوسفند
– قربانی شتر
– قربانی گاو یا گوسفند
– یک مد طعام (تقریباً ۷۵۰ گرم)
– پوشاندن ده فقیر
اگر فردی روزه ماه رمضان را عمداً باطل نماید، کفاره آن یکی از سه چیز است: آزاد کردن یک بنده، یا دو ماه روزه گرفتن، یا شصت فقیر را سیر کردن (هر کدام یک «مُد» گندم یا جو یا مانند آنها). در زمان ما که آزادکردن بنده امکانپذیر نیست، فرد مخیر است یکی از دو مورد دیگر را انجام دهد و میتواند بهجای گندم، مقدار نانی بدهد که معادل یک «مُد» گندم است.
اگر فردی کفاره روزه را چند سال پرداخت نکند، نیاز به پرداخت چند برابر آن نیست. هیچ چیزی بر آن اضافه نمیشود.
کفاره یکی از واجبات مهم در اسلام است که به منظور پنهان کردن و سبک کردن گناهان انجام میشود. با انجام کفاره، مسلمانان نه تنها گناهان خود را میپوشانند بلکه به نیازمندان نیز کمک میکنند که این خود از ارزشهای والای اسلامی است.
با توجه به اهمیت و فضیلت کفاره، مسلمانان میتوانند با انجام آن، به تطهیر خود و کمک به جامعه اسلامی بپردازند. امیدواریم با همت و تلاش همگانی، بتوانیم در این راه خداپسندانه قدم برداریم و رضایت پروردگار را جلب کنیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره در خصوص کفارهها، میتوانید با علمای دینی و مراکز مذهبی معتبر مشورت کنید.